Jeolojik (yerbilimsel) ve meteorolojik kökenli olmak üzere iki ana başlığa ayrılan doğal afetler, insanlar tarafından herhangi bir önlem alınmadığı takdirde bulunduğu yerin coğrafi yapısına, nüfusuna ve yıkımın büyüklüğüne göre ciddi can ve mal kayıplarına sebep olabilmektedir. İnsanların kontrolü dışında gerçekleşen Dünya üzerindeki 30 doğal afet, çoğu zaman hazırlıksız halde yakalayarak ve kısa süreler içinde meydana gelerek karşı konulamaz hale gelir.
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) 1970 ile 2019 yılları arasındaki verilerine göre: 11 binden fazla doğal yıkım, kayda geçti. Bu doğa felaketleri sonucunda: 2 milyondan fazla insan yaşamını kaybederken yaklaşık olarak da 3 trilyon 600 milyar dolar zararı geride bıraktı. Şimdi gelin bugünkü ana konumuz olan doğal felaketlerin en çok hasara sebep olduğu 5 olaya geçelim.
5. Listemize ilk olarak en çok hasara neden olan dolu fırtınası ile başlayalım. Tristate Dolu Fırtınası olarak da anılan dolu olayı; 10 Nisan 2001 tarihinde ABD'nin Kansas, Missouri ve Illinois eyaletlerinde etkisini gösterdi. Birkaç küçük kasırga ve küçük sellere neden olduysa da, en büyük hasar, bazıları 7 cm çapında olan dolulardan gelmiştir. Meteorolojik kökenli dolu olayı sonrasında meydana gelen toplam sigortalı hasar, 1,5 milyar dolar olarak kayda geçmiştir.
4. Şimdi ise değineceğimiz konu en pahalı doğal afet hakkında. Londra merkezli The Economist dergisinin tahminlerine göre: 11 Mart 2011'de Japonya'nın Tōhoku bölgesinde Pasifik kıyısında gerçekleşen 9,0 büyüklükteki depremin ülkede neden olduğu ekonomik kayıp 210 milyar dolardır. Bu rakamın sadece 35 milyar doları sigortalıydı. 16 binden fazla kişinin yaşamını kaybettiği, 4 milyondan fazla evin elektriksiz kaldığı deprem, Dünya'da yaşanmış en büyük ilk 5 deprem arasında yerini aldı. 2011 yılında doğal afetlerden kaynaklanan küresel ölümlerin üçte ikisi, deprem ve sonrasında meydana gelişmelere bağlıdır.
3. Sıradaki değineceğimiz doğa felaketi ise en ölümcül çığ olayı. 13 Aralık 1916 tarihinde saat 05:30'da İtalya'nın en büyük dağı olan Monte Marmolada'nın Gran Poz zirvesi yakınındaki eğimde bulunan ahşap ordu kışlaları, devasa bir çığın altında kaldı. White Friday olarak da anılan çığ felaketi sonucunda: Burada kamp kurmuş Avusturya-Macaristan dağ piyadeleri ve Boşnak destek takımı dâhil olmak üzere en az 332 kişi hayatını kaybetti. Nihai can kaybı sayısı 270 ile 330 arasında değişmektedir.
2. Meteorolojik kökenli yaşanmış en ölümcül sel olayına değinelim. Nanking Üniversitesi'nin sel sonrasındaki ilk verilerine göre: 1931 yılında Haziran-Ağustos ayları arasında Çin'in başta Wuhan ve Nanjing olmak üzere büyük şehirlerini vuran sel felaketi, 150 bin kişinin boğularak ölmesine sebep oldu. Resmi verilere göre ise: 140 bin kişi boğularak hayatını kaybederken selin yıkımı ve gıda sıkıntısı gibi sebeplerden dolayı toplam 2 milyon insan yaşamını kaybetti. Çin'de yaşanan 2 yıl süren kuraklık sonrasında meydana gelen en ölümcül sel felaketi, 180 bin km² (Suriye'nin yüzölçümü) kadar alanda etkili oldu.
1. Listemizde son olarak en ölümcül deprem hakkındaki bilgilere değinelim. Diğer adıyla Hua ilçesi depremi olarak da bilinen Şensi depremi, günümüzden neredeyse 500 yıl önce 23 Ocak 1556 tarihinde Çin'de meydana gelmiştir. Çin'in başta Şensi, Henan, Gansu, Hebei ve Shandong olmak üzere 97 bölgesini etkileyen doğal felaket, 835 kilometre alanda etkili olmuştur. 8,0 şiddetindeki felaket sonrasında, yaklaşık 830 bin kişi yaşamını kaybetmiştir.
Hiç yorum yok: