Dünya'nın içinde yer aldığı Güneş Sistemi, merkezinde Güneş adı verdiğimiz bir G-tipi ana sekans yıldızını veya diğer bir ifadeyle sarı cüceyi bulundurur. Güneş'in bir yıldız olacak kadar pek bir özelliği olmasa da HR 5171 yıldızından sonra şu ana kadar bilinen en büyük yıldız olarak kayda geçmiştir. Güneş, merkezinde bulunduğu sistemin en büyük gezegeni olan Jüpiter'den 1000 kat daha fazla kütleye sahiptir. Bu durum da Güneş Sistemi'ndeki en büyük cismin Dünya'nın kütlesinden 332.946 kat daha fazla kütleye sahip olan Güneş olduğunu göstermektedir. Şimdi gelin bugünkü ana konumuz olan Güneş Sistemi'nde yapılmış olan gözlemler sonucunda elde edilen birbirinden ilginç 7 bilgiye değinelim.
7. İlk olarak Güneş Sistemi'ndeki en küçük gezegen olan ve Güneş'e en yakın halde bulunan Merkür ile başlayalım. 4.879 km uzunluğu ile yaklaşık Atlantik Okyanusu'nun genişliği kadar olan Merkür, sadece Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenlerden daha küçük değil aynı zamanda en büyük iki gezegensel uydudan (Ganymede ve Titan) da daha küçüktür. Merkür; küçük olmasına rağmen kütlesi büyüktür, Dünya'dan sonra 2. olarak en yoğun gezegendir.
6. Şimdi de Güneş Sistemi'ndeki en sıcak gezegen olan Venüs'e geçelim. Venüs'ün yüzeyindeki ortalama sıcaklık, demiri eritecek ve tahtayı kendiliğinden alevlendirecek kadar güçlü sıcaklıkta olan 473 C'dir. Bu gezegenin atmosferi kalın ve karbondioksit bakımından zengin olduğundan güçlü bir sera etkisi oluşturarak ortamdaki sıcaklığın uzaya salınmasını engellemektedir.
5. Şimdi ise Güneş Sistemi'ndeki en büyük kayalık gezegen olan Dünya hakkındaki bilgilere değinelim. Dünya'nın çapı 12.742 km ve kütlesi ise ortalama 5.972x10²¹ tondur. Dünya, aynı zamanda Güneş Sistemi'ndeki gezegenler arasında içinde bulunan 1.500 aktif yanardağı ile jeolojik olarak en aktif olan iç gezegendir. Güneş Sistemi'nde yaşam olduğu bilinen tek gezegen olan Dünya, ortalama 150 milyon km uzaklığı ile Güneş'in yörüngesindedir.
4. Hayat arama çalışmalarıyla son yıllarda sık sık gündemlerde yer edinen Mars, en büyük toz fırtınaları yaşanan gezegendir. Mars'ta gezegenin yüzeyini tamamen kaplayan ve aylarca sürebilen düzensiz toz fırtınaları meydana gelir. Bu şaşırtıcı iklim olayları, Kızıl Gezegen'de araştırmalar yapmak için ekipman tasarlayan mühendislere büyük sorunlar oluşturmaktadır. Bu duruma örnek olarak; Mars'ta 2018'de yaşanan bir toz fırtınasından dolayı Opportunity takma adı ile anılan MER-B uzay aracının faaliyetlerini durdurması verilebilir.
3. Şimdi de listemizde yer verdiğimiz Güneş Sistemi'nin en büyük gezegeni olan Jüpiter'e değinelim. Jüpiter, 139.822 km'lik çapıyla Dünya'dan 11 kat daha geniştir. Jüpiter'in kütlesi, Güneş Sistemi'ndeki diğer tüm gezegenlerin kütlelerinin toplamının iki katından daha fazladır. Bilim insanları, Jüpiter'in sahip olduğu yoğun yer çekimini ürettikleri uzay araçlarını uzayın derinliklerine fırlatması için kullanırlar. Aynı zamanda Jüpiter, günün en kısa olduğu gezegendir. Bu gezegende bir Jüpiter günü 9 saat 55 dakikadır.
2. Etrafındaki halka sisteminin toplam kütlesi ortalama 15,4 kentilyon kg olan Satürn, Güneş Sistemi'ndeki en büyük halka sistemine sahiptir. Bu büyüklük, Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenlerin halkalarından daha fazla olsa da buz ve birikintilerden oluşan diskler, Satürn'ün yörüngesindeki kütlenin çok küçük bir kısmını oluşturur. Titan uydusunun kütlesi, halka sisteminin kütlesinin yaklaşık 8.700 katıdır. Aynı zamanda Satürn, yörüngesinde 82 uydu barındırması ile de en çok uyduya sahip gezegendir.
1. Listemizde son olarak değineceğimiz bilgi, Güneş Sistemi'ndeki en uzak gezegen olan Neptün hakkında. Güneş Sistemi'nin merkezinden 4,498 milyar km uzaklıkta bulunan Neptün, saatte 19.566 km hareket eder. Bu hız ile Neptün, bir yörüngeyi 164 sene 288 günde tamamlamaktadır. Neptün ilk kez 1846 yılında gözlemlenmiştir. Neptün, aynı zamanda Güneş Sistemi'ndeki en hızlı rüzgârların estiği gezegendir. Bu gezegenin çevresindeki rüzgârlar, yaklaşık 2.400 km/s hızla esmektedir. Bu rüzgâr hızı, ABD'de 1999 yılında Oklahoma'da meydana gelen hortumda görülen saatte 486 km en yüksek rüzgâr hızından 5 kat daha fazladır.
Hiç yorum yok: